“Als een keuken gedemonteerd wordt, komen er (inbouw)apparaten vrij die vaak nog prima een ronde mee kunnen”, vertelt Jan van Os, eindverantwoordelijke voor duurzaamheid en innovatie bij ATAG Benelux. “Daar wilden we iets mee doen, omdat het vaak verspilling is om ze direct te recyclen.” ATAG, de leverancier van keukenapparatuur en consumentenelektronica, wint een Wecycle Award voor hun pilot voor het hergebruiken van keuken(inbouw)apparatuur. De Wecycle Awards worden jaarlijks tijdens de Nationale Wecycleweek uitgereikt door Stichting OPEN, om goede voorbeelden in de branche uit te lichten en te belonen.

Dit jaar heeft ATAG in een experiment (pilot) de apparaten van tien keukens op drie manieren een nieuwe kans gegeven. Een groot deel van de apparaten is teruggeplaatst in koop- of huurwoningen.

Zelf hergebruiken, verkopen of recyclen

“De ‘jonge’ producten, die maximaal een paar jaar in gebruik zijn, worden indien gewenst teruggeplaatst in de nieuwe keuken van dezelfde consument”, vertelt Jan. “Als de consument het apparaat toch wil vervangen, gaat het de tweedehands markt op. Dan keuren en reinigen we ze grondig en krijgen de apparaten een tweede leven bij iemand anders. Hiervoor werken we samen met een gecertificeerde verwerker.” 

Indien het apparaat écht verouderd is en niet meer hergebruikt kan worden, haalt ATAG de bruikbare componenten eruit en biedt ze deze daarna bij een verwerker aan voor recycling. “Om dit te realiseren, werken we samen met tientallen partners: investeringsmaatschappijen, aannemers en verwerkers.” 

De pilot is opgezet in lijn met SDG 12, het Sustainable Development Goal voor Verantwoorde Consumptie en Productie. “We merken daarom dat onze grote klanten dit project enorm interessant vinden – ook zij kunnen hun deelname hieraan namelijk gebruiken voor hun eigen doelstellingen.” 

Verantwoordelijkheid: neem het voortouw

Projecten van producenten om duurzaamheid te bevorderen op verschillende treden van de R-ladder (o.a. reduce, reuse, repair en recycle) werken enkel als je in de branche met elkaar samenwerkt, stelt Jan. “We hebben andere bedrijven en organisaties nodig om circulariteit tot een succes te maken en het zou fantastisch zijn als ook onze concurrenten op deze manier gaan werken.” 

Veel producenten denken misschien: what’s in it for me? Op korte termijn begrijpt Jan die gedachte wel. Dergelijke projecten zijn nu niet winstgevend – maar hij kan de vraag direct weerleggen. “De Europese doelstellingen voor 2030 en 2050 zijn vastgesteld. Om die te halen, moeten (grote) bedrijven hun verantwoordelijkheid en dus het voortouw nemen. Bovendien: je moet wel ‘mee’ om ‘straks’ nog bestaansrecht te hebben. We kunnen alle betrokken partijen aan elkaar knopen en zo een effectieve en efficiënte R-ladder voor de keukenbranche creëren.”

Mindset consument en voorstel voor de overheid

Ook het creëren van bewustzijn bij de consument is belangrijk, vindt Jan. “Hoe kun je als producent de mindset van de consument veranderen en zorgen dat zij hun apparaten laten repareren in plaats van direct vervangen? Nou, door goede voorlichting over hun opties als er iets niet naar behoren werkt – en zorgen dat jouw apparaten eenvoudig te repareren zijn. Ook een pijlsnelle service is hierbij belangrijk.” 

ATAG buigt zich nu ook over een plan dat ze gaan voorleggen aan de overheid, met het doel om reparaties vrij te stellen van btw, legt Jan uit. “Als we dit voor elkaar krijgen, scheelt dat enorm op de rekening die de consument ontvangt en kan dit de keuze die hij maakt positief beïnvloeden.” 

Kers op de taart

“We hebben binnen ATAG een toegewijd MVO-team, waarmee we projecten opzetten en uitvoeren onder de pijlers people, planet en prosperity”, vertelt Jan. “We zetten vol in op het hergebruiken van producten – we willen geen bruikbare producten meer onnodig weggooien. Wij zijn groot genoeg om zelf projecten te starten en gaan actief op zoek naar partijen die willen samenwerken en onze initiatieven willen ondersteunen.” 

Daarom is ATAG enorm blij met hun Wecycle Award. “Onze toewijding wordt gezien – dat is heel gaaf. We zijn blij verrast, het is de kers op de taart.”